ในการสร้างบ้านอยู่อาศัย หรือ อาคารต่างๆ นั้น สิ่งสำคัญอันดับหนึ่ง ก็คงเป็นเรื่องแบบบ้าน เนื่องจากการออกแบบ้านที่ดีนั้น จะทำให้ตอบสนองความเป็นอยู่ได้ดี และมีความสวยงามตามความต้องการของผู้ที่อยู่อาศัย ซึ่งการออกแบบบ้านนั้น สถาปนิกที่จะทำการออกแบบบ้าน จะเริ่มต้นออกแบบจากประโยชน์ใช้สอยที่ผู้อยู่อาศัยต้องการ ประกอบกับการออกแบบรูปร่างหน้าตาให้สวยงามตามประโยชน์ใช้สอยที่กำหนดนั้น โดยรูปร่างหน้าตาบ้านหรืออาคารนั้นจะมีความต่างกันไปตามยุคสมัย และความนิยม และพัฒนารูปแบบเป็น สไตล์บ้านที่แตกต่างกัน
ในอดีตรูปแบบการก่อสร้างบ้านของชาวบ้านส่วนใหญ่ในประเทศไทยเป็นบ้านไม้ มีรูปแบบที่ออกแบบ ตามประโยชน์ใช้สอยตามภูมิอากาศและภูมิประเทศของแต่ละภาคของประเทศไทย ซึ่งรูปแบบก็มีความแตกต่างกัน ไปตามแต่ละท้องถิ่น เช่น เรือนไทยภาคกลาง เรือนไทยภาคเหนือ เรือนไทยภาคใต้และเรือนไทยภาคอีสาน
แต่หลังจากที่ประเทศสยามได้มีการติดต่อกับชาวต่างชาติ ก็ได้มีการนำรูปแบบสไตล์บ้านที่มีความแปลกแตกต่างจากแบบเรือนไทยเดิมๆ โดยในช่วงแรกที่มีการเผยแพร่รูปแบบสถาปัตยกรรมจากต่างประเทศเข้ามานั้น ทางหลวงได้มีการจ้างสถาปนิกฝรั่งเข้ามาออกแบบ พระราชวังและ บ้านขุนนาง คหบดี ซึ่งทำให้รูปทรงสถาปัตยกรรมรูปแบบใหม่ๆ เกิดขี้นในประเทศไทย เช่นแบบชิโนโปรตุกิส เป็นรูปแบบฝรั่ง ผสมจีน เช่น บ้านคหบดี ตึกแถวที่ภูเก็ต พระนครคีรี เขาวัง หรือแบบเยอรมัน เช่น พระราชวังบ้านปืน |
วังบางขุนพรหม แบบอิตาเลียน เช่น บ้านนรสิงห์ หรือแบบอังกฤษ เช่นบ้านมนังคศิลา ซึ่งก็ล้วนแต่ เป็นรูปแบบที่นำมาจากฝรั่ง แต่มี การปรับเปลี่ยนรูปแบบหลังคา และระเบียงที่นำมาจากฝรั่ง แต่มี การปรับเปลี่ยนรูปแบบหลังคา และระเบียงบางส่วนให้มีประโยชน์ ใช้สอยที่เหมาะสม กับสภาพภูมิอากาศในบ้านเรา สามารถกันแดด กับฝนได้ดีขึ้น
ซึ่งทำให้มีความต่างจากสถาปัตยกรรมดั้งเดิมของบ้านเรือนไทย หรือสถาปัตยกรรมไทยและหลังจากได้มีการนำเข้ามาซึ่งสถาปัตยกรรม ในหลายรูปแบบ มากขึ้น ก็ได้มีอาชีพสถาปนิกเกิดขึ้นในบ้านเรา โดยในช่วงแรกก็เป็นการนำเข้าสถาปัตยกรรมจากนักเรียนนอก ซึ่งได้ นำเอารูปแบบที่ได้พบ ได้เห็นจากเมืองนอก เข้ามาแพร่หลายมากขึ้น ทำให้เกิดการลอกเลียนแบบผสมผสานรูปแบบให้มีความหลากหลาย พัฒนาไปตามยุค ตามสมัย ต่อมาการสื่อสารข้อมูลต่างๆ ได้มีการพัฒนาไปมากขึ้น ไม่ว่าจะเป็น จากหนังสือ วารสาร นิตยสาร หรือ ข้อมูลทางอินเตอร์เน็ท การสื่อสาร ข้อมูลที่แพร่หลายมากขึ้นนั้น ทำให้รูปแบบทางสถาปัตย์ของบ้านได้ มีการปรับเปลี่ยนไปตามยุคสมัยความนิยม ที่มีการลอกเลียนประยุกต์ และพัฒนารูปแบบไปอย่างต่อเนื่อง เกิดสไตล์บ้านที่มีความแตกต่างกันหลากหลายมากขึ้นตามแต่รากฐาน และแหล่งที่มาของรูปแบบทางสถาปัตย์นั้นๆ ซึ่งในที่นี้จะได้กล่าวถึง สไตล์บ้านต่างๆ ที่มีความนิยมในการนำมาออกแบบบ้านในบ้านเรา 7 สไตล์ดังต่อไปนี้ |